PERSBERICHT NAAR AANLEIDING VAN DE MOORD OP JULIE VAN ESPEN

9 mei 2019

Onze stad is nog sterk onder de indruk van het vreselijke drama dat het mooie, jonge leven van Julie Van Espen op wrede en misdadige manier heeft weggerukt.

De gemeenschap van Sant’Egidio wenst haar medeleven uit te drukken met haar familie en vrienden. Alle achting voor de manier waarop ouders en andere nabestaanden met dit onbeschrijflijke leed omgaan: sereen en zonder olie op het vuur van de wraak te gieten.

Sant’Egidio drukt ook haar medeleven uit met de familie van de dader. Steve B. kwam heel sporadisch over de vloer in Kamiano, het restaurant voor daklozen van Sant’Egidio, en ook onze mobiele equipes ontmoetten hem wel eens in de buurt van het Centraal Station. Onze medewerkers kennen hem als een zwijgzame zonderling die niet echt contact toeliet. Zij hebben maandagmorgen onmiddellijk contact gehad met de politiediensten en feliciteren hen voor hun professionele aanpak die geleid heeft tot zijn snelle arrestatie.

Naast de terechte verontwaardiging over zijn gruweldaad en het feit dat een eerder zedenmisdrijf in hoger beroep nog niet kon worden behandeld, mogen we niet vergeten dat niemand als misdadiger geboren wordt. Zelf slachtoffer van seksueel misbruik op jonge leeftijd, liep hij wellicht nog andere wonden op die nooit zijn geheeld. Veel respect daarom ook voor het engagement van de familieleden die Steve de voorbije jaren zijn blijven opvangen, ook wanneer dat zeer moeilijk was en wanneer vele anderen het blijkbaar hadden opgegeven.

Vanuit de ervaringen in Kamiano hebben we al langer overheid, justitie en politie ervoor gewaarschuwd dat de cocktail van psychiatrische problemen en verslaving een – gelukkig beperkt aantal – mensen tot een reëel gevaar voor de samenleving maakt. Velen verlaten de gevangenis slechter dan ze er zijn ingegaan. Opvolging en deskundige begeleiding zijn vaak minimaal. Sommigen vallen tussen wal en schip, tussen gevangenis en hulpverlening. Het is nu vaak wachten op dat “accident waiting to happen”. Men moet echter kunnen optreden vooraleer een tikkende tijdbom ontploft.

Vandaar roepen wij op om meer mensen en middelen vrij te maken om op een multidisciplinaire manier deze moeilijk hanteerbare mensen – inzonderheid seksueel delinquenten, maar niet alleen zij – op te volgen. Voor andere complexe aandoeningen wordt rond de zieke toch ook een team van specialisten samengeroepen, waarom wordt er dan – met het oog op ieders veiligheid – niet meer werk gemaakt van samenwerking tussen justitie, psychiatrie en sociale zorg? Opkomen voor veiligheid vraagt om een ketengerichte aanpak, waarbij federale, gemeenschaps- en lokale overheden, politie, justitie en hulpverlening de handen in elkaar slaan. Onze samenleving moet durven investeren in justitie en zorg, niet alleen voor wanneer het te laat is. En niet alleen in menswaardiger gevangenissen en forensische centra – zoals de afgelopen jaren gelukkig wel is gebeurd – maar ook in deskundige en langdurige begeleiding van gedetineerden tijdens en ook na hun detentie. Te veel mensen recidiveren na eerdere veroordelingen. Dat zegt iets over hen, maar ook over het veiligheidsbeleid binnen de hele strafrechtelijke en welzijnsketen. En dus ook over onze samenleving.

Her en der wordt opgeroepen tot de herinvoering van de doodstraf. Sant’Egidio, dat zich inzet voor een wereldwijde afschaffing van de doodstraf, wijst dit evident helemaal af. Dat betekent evenwel niet dat men laks moet omgaan met daders en mensen die een potentieel gevaar vormen. De beste manier is evenwel ook mensen met een complexe problematiek met de nodige professionaliteit interdisciplinair, intensief en langdurig te begeleiden, van jongs af aan. Meer doortastende en aanklampende zorg op maat is de weg naar een meer veilige samenleving.

Daarom zullen medewerkers van Sant’Egidio zondag mee opstappen in de stille mars, opdat Julie niet vergeefs is gestorven, En omdat veiligheid niet een zaak van politiek, politie en justitie alleen is, maar van ons allemaal.